Có một nghịch lý trên thị trường lao động Mỹ.
Thị trường việc làm Mỹ hiện đang chứng kiến một hiện tượng đáng chú ý: tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức thấp kỷ lục 4% trong suốt 30 tháng, tuy nhiên không phải ai cũng muốn tham gia vào lực lượng lao động. Thực tế, có nhiều người đã hoàn toàn từ bỏ ý định tìm kiếm việc làm.
Nhóm này được biết đến với cái tên “NEET” – viết tắt của “Not in Education, Employment, or Training” (không học hành, không có việc làm, không tham gia đào tạo). Theo Alí Bustamante, một chuyên gia kinh tế và Giám đốc Chương trình An ninh Kinh tế và Năng lực Người lao động tại Viện Roosevelt (New York), nguyên nhân chính của hiện tượng này là do cảm giác mất hứng thú và chán nản với tình trạng hiện tại.
Bên cạnh đó, một nhóm khác, được công ty tư vấn toàn cầu Korn Ferry gọi là “thế hệ thất nghiệp mới”, đang đối mặt với thách thức lớn trong việc tìm kiếm cơ hội việc làm. Đây chủ yếu là những người trẻ tuổi, có trình độ chuyên môn cao.
Theo các số liệu thống kê, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm tuổi từ 16 đến 24 tại Mỹ đã tăng lên 9% vào tháng 5 vừa qua. Chuyên gia Bustamante cho biết rằng con số này là “bình thường” và “phản ánh thực tế của thị trường lao động”. Trước đó, tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm lao động trẻ đã giảm xuống dưới 7% vào năm 2023.
Tuy nhiên, một phần của thanh niên Mỹ hiện tại không có công việc và không tham gia vào bất kỳ chương trình học tập hoặc nâng cao kỹ năng nào. Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) cho biết rằng, vào năm 2023, khoảng 11,2% thanh niên từ 15 đến 24 tuổi ở Mỹ thuộc nhóm NEET. Điều này có nghĩa là, trên mỗi 10 người trẻ, có một người “bị bỏ lại phía sau theo nhiều cách”, như chuyên gia Bustamante đã chỉ ra.
Theo chuyên gia kinh tế Julia Pollak (ZipRecruiter), nam giới trẻ là nhóm có xu hướng rời bỏ thị trường lao động nhiều nhất. “Xu hướng NEET chủ yếu là một vấn đề của nam giới,” bà giải thích. Nguyên nhân một phần là do cơ hội việc làm trong các ngành nghề truyền thống dành cho nam giới như xây dựng và sản xuất đang thu hẹp. Trong khi đó, “tỷ lệ nữ giới tham gia học tập có xu hướng tăng lên”.
Báo cáo của Korn Ferry cũng chỉ ra rằng có một “cơn bão hoàn hảo” đang hình thành, tạo ra một thị trường dư thừa với “thế hệ thất nghiệp mới”. Ông David Ellis, Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách chuyển đổi tuyển dụng nhân tài toàn cầu tại Korn Ferry, cho biết rằng các doanh nghiệp đang nỗ lực giữ chân nhân tài hiện có và ngày càng tập trung vào việc phát triển nội bộ.
Sự “tích trữ nhân tài” này đã dẫn đến tình trạng ngày càng ít vị trí tuyển dụng, ngay cả với những ứng viên xuất sắc. Đồng thời, các công ty cũng đang cắt giảm tuyển dụng mới, hạn chế cơ hội việc làm đầu vào.
Mặc dù tỷ lệ việc làm ở lứa tuổi thanh thiếu niên hiện đang ở mức cao nhất trong hơn một thập kỷ qua, nhưng nhóm thanh niên trong độ tuổi từ 20 đến 24 đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, chuyên gia Pollak cho biết. Theo bà, “nhóm người từ 20 đến 24 tuổi chứng kiến sự sụt giảm mạnh về tỷ lệ tham gia lực lượng lao động trong thời kỳ đại dịch, và từ đó đến nay, họ vẫn đang tụt hậu”.
Tóm lại, dự báo tuyển dụng cho sinh viên tốt nghiệp năm 2024 đã giảm 5,8% so với năm trước, theo báo cáo từ Hiệp hội Các trường Cao đẳng và Nhà tuyển dụng Quốc gia (NACE).
Korn Ferry cũng phát hiện rằng, với việc ngày càng có nhiều ứng viên cạnh tranh cho ít vị trí tuyển dụng hơn, thời gian thất nghiệp cũng kéo dài hơn. Hiện tại, số người thất nghiệp trên 6 tháng đã tăng lên 21%.
Tuy nhiên, ông Ellis khẳng định rằng “vẫn chưa phải là hết hy vọng” đối với những người đang phải đối mặt với tình trạng thất nghiệp. Ông đưa ra một số lời khuyên hữu ích, như chủ động liên hệ với nhà tuyển dụng cũ, đồng nghiệp qua LinkedIn hoặc email để sắp xếp các cuộc phỏng vấn và tìm kiếm cơ hội mới. Ông cũng khuyên các ứng viên không nên giới hạn bản thân trong những vị trí đòi hỏi bằng cấp hay mức lương cao, mà nên hướng đến một “sự nghiệp đa dạng” có tiềm năng phát triển hơn.
