Có một người bố dạo gần đây luôn canh cánh trong lòng những suy nghĩ về việc nuôi dạy con. Người bố ấy không phải là người thiếu trách nhiệm. Ông luôn dành thời gian đưa đón con đi học, quan tâm đến chuyện học hành, thường xuyên nhắc nhở con sống có nguyên tắc. Thế nhưng, điều ông nhận lại là cậu con trai 10 tuổi ngày càng xa cách, sợ sệt bố, ít khi dám trò chuyện, thậm chí giấu nhẹm cả bài kiểm tra vì lo bị la mắng.

“Con càng lớn càng như sống trong vỏ ốc. Nó không cãi, không phản ứng gì, nhưng tôi biết nó không vui. Vậy mà tôi cũng chẳng biết làm gì khác ngoài việc nghiêm khắc để con vào khuôn”.

Băn khoăn, ông hỏi ChatGPT: “Tôi dạy con nghiêm khắc quá có sai không?”.

Câu trả lời của AI khiến ông đọc đi đọc lại nhiều lần: “Cha mẹ là tấm gương đầu tiên của con. Nếu gương mặt ấy luôn cau có, lời nói luôn nặng nề, con sẽ không học được cách yêu thương – mà chỉ học cách sợ hãi”.

ChatGPT tiếp tục phân tích:

– Kỷ luật không đồng nghĩa với kiểm soát. Trẻ em cần được hiểu vì sao mình phải làm điều gì đó, chứ không chỉ biết sợ bị phạt.

– Sự nghiêm khắc nếu thiếu đi sự kết nối cảm xúc sẽ chỉ tạo ra khoảng cách – con sẽ làm theo vì sợ, chứ không phải vì hiểu.

– Một người cha nghiêm khắc nhưng vẫn biết xin lỗi khi sai, vẫn sẵn sàng ôm con khi con khóc, mới thực sự là người cha có ảnh hưởng lâu dài.

Người cha chợt nhớ đến những lần con ngập ngừng: “Con mệt, mai con làm bài được không?” và ông đã nói ngay: “Không có mệt gì hết, ngồi vào bàn đi!”. Hay những lần con làm sai, ông mắng không nể nang. Chưa bao giờ ông hỏi con vì sao mệt, vì sao buồn. Trong mắt ông, con phải “ngoan” trước rồi mới được “được thương”.

Hóa ra, một đứa trẻ vâng lời không phải lúc nào cũng là một đứa trẻ hạnh phúc. Và một người cha nghiêm khắc không phải lúc nào cũng là người cha tốt. Nếu bạn nghiêm khắc mà không làm tổn thương con – đó là sự dạy dỗ đúng mực. Nhưng nếu sự nghiêm khắc khiến con co rúm, né tránh, sợ gần gũi – có lẽ đã đến lúc bạn nên dừng lại và hỏi chính mình: Mình đang muốn con nên người – hay chỉ muốn con “vừa ý” mình?

Thiên An