Trong hành trình nuôi dạy con cái, cha mẹ luôn kỳ vọng và mong muốn con mình có thể phát triển toàn diện, gặt hái thành công trong tương lai. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh vô tình đặt ra những tiêu chuẩn so sánh giữa con mình với bạn bè, mà không nhận ra rằng những câu nói như: “Tại sao con không giỏi như các bạn?” có thể là mối nguy tiềm ẩn, làm “hủy hoại” tương lai của trẻ.

Câu nói này có thể gieo vào lòng trẻ cảm giác tự ti và hoài nghi về chính bản thân. Trẻ em rất nhạy cảm trước những lời so sánh và dễ dàng nhận ra sự thất vọng từ cha mẹ khi không đáp ứng được kỳ vọng. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ mất tự tin, nghi ngờ năng lực của mình, thậm chí phát triển cảm giác thấp kém khi liên tục bị so sánh với người khác.

Ngoài ra, câu hỏi so sánh này cũng không công bằng vì mỗi đứa trẻ là một cá thể độc lập với những điểm mạnh, điểm yếu và cả hành trình phát triển riêng biệt. Việc áp đặt sự so sánh có thể khiến trẻ cảm thấy bị đánh giá dựa trên những tiêu chí không phản ánh đúng khả năng của chính mình. Điều này tạo ra áp lực phải cạnh tranh không lành mạnh, khiến trẻ không tập trung vào việc học hỏi từ quá trình chinh phục kiến thức và kỹ năng mà chỉ chăm chăm vào việc vượt qua người khác.

Khi trẻ được dạy để “giỏi như người khác”, chúng có thể mất đi động lực học tập đích thực và sự tò mò vốn có, thay vào đó là những nỗ lực nhằm mục đích duy nhất là làm hài lòng cha mẹ. Điều này không những không bền vững mà còn khiến trẻ không cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc khi học tập và khám phá thế giới xung quanh.

Hơn nữa, sự so sánh như vậy còn có thể gây ra mâu thuẫn giữa trẻ với đối tượng được so sánh, ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội và khả năng hợp tác với người khác. Trẻ có thể cảm thấy cô lập hoặc phát triển cảm giác ganh đua không cần thiết, điều này không chỉ ngăn chặn sự phát triển tình cảm mà còn làm suy yếu kỹ năng xã hội quan trọng.

Vậy nên, thay vì nói “Tại sao con không thể giỏi như các bạn”, cha mẹ nên nhận ra và khuyến khích những phẩm chất và thành tựu cá nhân của con. Việc đốc thúc trẻ theo đuổi sự hoàn thiện cá nhân mà không so sánh với người khác sẽ giúp trẻ phát triển một cách lành mạnh, vững chãi và hạnh phúc, từ đó đặt nền móng vững chắc cho một tương lai sáng lạn.

Cách để thúc đẩy trẻ nỗ lực hơn từng ngày

Để thúc đẩy trẻ nỗ lực hơn từng ngày không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, nhưng nó cực kỳ quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển của trẻ. 

Đầu tiên, việc đặt ra mục tiêu rõ ràng là điều cần thiết. Các mục tiêu cần được xác định một cách cụ thể, đo lường được và phù hợp với khả năng của từng đứa trẻ. Khi trẻ có mục tiêu cụ thể, chúng sẽ biết mình cần phải nỗ lực như thế nào để đạt được.

Thứ hai, việc tạo ra môi trường học tập tích cực cũng hết sức quan trọng. Một môi trường học tập năng động, giàu sự khích lệ và cảm hứng có thể thúc đẩy trẻ nỗ lực không ngừng. Phụ huynh và giáo viên nên khuyến khích trẻ thử sức với những nhiệm vụ và hoạt động mới, giúp chúng cảm thấy tự tin và sẵn sàng đối mặt với thách thức.

Thứ ba, việc khen ngợi và ghi nhận những nỗ lực của trẻ là vô cùng quan trọng. Lời khen ngợi tích cực có thể tạo nên động lực lớn, giúp trẻ tiếp tục phấn đấu và không bỏ cuộc khi gặp khó khăn. Tuy nhiên, phải đảm bảo rằng lời khen ngợi là xác đáng và chân thành, không gây áp lực hoặc tạo ra sự mong đợi không thực tế.

Thứ tư, hãy để cho trẻ hiểu rằng thất bại không phải là điều xấu xa. Nó là một phần của quá trình học hỏi. Khi trẻ học được cách đối mặt và vượt qua thất bại, chúng sẽ trở nên kiên cường và quyết đoán hơn trong cuộc sống. Quy trình phản hồi và đánh giá sau mỗi hoạt động học tập cũng nên được tiến hành thường xuyên, từ đó giúp trẻ nhìn nhận lại quá trình làm việc của mình và hiểu rõ hơn về những gì cần cải thiện.

Cuối cùng, việc cha mẹ cùng tham gia vào quá trình học tập của trẻ cũng rất có ích. Khi phụ huynh quan tâm và hỗ trợ con cái trong học tập, trẻ sẽ cảm nhận được sự quan trọng của việc nỗ lực và học hỏi. Điều này không chỉ giúp tạo ra mối quan hệ chặt chẽ giữa cha mẹ và con cái mà còn góp phần nâng cao động lực học tập cho trẻ.

Thông qua việc áp dụng những phương pháp trên, chúng ta có thể dần dần thúc đẩy trẻ học hỏi và nỗ lực không ngừng để đạt được những mục tiêu của mình. Thành công trong học tập không chỉ đến từ thông minh hay tài năng tự nhiên, mà còn đến từ sự kiên trì, nỗ lực không ngừng nghỉ và khả năng đối mặt với thất bại để rút ra bài học và tiếp tục tiến bộ.

Tổng hợp

Đông